بسیاری از والدین به دلیل وسواس بسیار در مورد اسباب بازی‌ها، این فرصت را از کودکان خود می‌گیرند تا از مزایای این وسایل بهره ببرند. به عنوان والدین باید برای بازی کودکان خود اولویت تعیین کنید و آنها را با بهترین و مناسب‌ترین وسایل سرگرم کنید.

بسیاری از این بازی‌هایی که برای کودک می‌خرید، در یادگیری و رشد آنها تاثیر دارند. اگر دوست دارید تا در مورد فواید و مزایای بازی در کودکان بدانید، این مقاله را بخوانید تا بیشتر روی این وسایل و اهمیت آنها در زمان بازی کودکان تمرکز کنید.

فواید بازی برای کودکان

بسیاری از والدین به دلیل وسواس بسیار در مورد اسباب بازی‌ها، این فرصت را از کودکان خود می‌گیرند تا از مزایای این وسایل بهره ببرند. به عنوان والدین باید برای بازی کودکان خود اولویت تعیین کنید و آنها را با بهترین و مناسب‌ترین وسایل سرگرم کنید.

بسیاری از این بازی‌هایی که برای کودک می‌خرید، در یادگیری و رشد آنها تاثیر دارند. اگر دوست دارید تا در مورد فواید و مزایای بازی در کودکان بدانید، این مقاله را بخوانید تا بیشتر روی این وسایل و اهمیت آنها در زمان بازی کودکان تمرکز کنید.

فواید بازی برای کودکان

بازی هم نقش سرگرم کننده برای کودک دارد و هم می‌تواند به رشد و ترتیب او کمک کند، به همین دلیل است که بسیاری از والدین به خرید اسباب بازی اهمیت می‌دهند. در ادامه ۱۰ مزیتی که بازی برای کودک شما دارد را بیان خواهیم کرد.

۱- تقویت قدرت مغز

اسباب بازی چه در نوزاد تازه متولد شده و چه در کودک سه سال به بالا که تقریبا بخشی از مغز او شکل گرفته است، نقش تقویت کننده مغز را بازی می‌کند. کودکان در انواع بازی‌ها این اجازه را دارند تا چیزهای جدید آزمایش کنند و برای این کار از مغزشان استفاده می‌کنند. در نهایت این مغز است که در همان سنین پایین تقویت می‌شود و در بزرگسالی نیز به کودکان کمک می‌کند تا مسائل را راحت‌تر حل و فصل کنند.

۲- بهبود خلاقیت

وقتی وسیله بازی برای کودک خود خریداری می‌کنید، در واقع زمانی را برای او فراهم می‌کند تا از خلاقیت خود استفاده و آن را تقویت کند. چه کودک شما با وسایل شن بازی قلعه‌ای را بسازد و یا با لگو سراغ ساخت سازه برود، در همه حال خلاقیت خود را توسعه می‌دهد. احتمالا از خود می‌پرسید که خلاقیت در آینده کودک چه اثری دارد. برای پاسخ به این سؤال سراغ مثال‌هایی از افرادی می‌رویم که با کمک خلاقیت خود به شکل گیری جهان ما کمک کردند؛ افرادی نظیر توماس ادیسون و مارک تواین.

۳- گسترش واژگان و تقویت زبان

شرکت در بازی‌های گروهی و حتی بازی‌های وانمودی به کودکان این فرصت را می‌دهد که بیشتر از زبان خود استفاده کنند و در عین حال نیز واژه‌هایی جدید یاد بگیرند. بودن در کنار بچه‌های دیگر در حین بازی نیز، می‌تواند به تقویت واژگان و زبان آنها کمک کند چرا که بچه‌ها دوست دارند کلمات و عبارات جدید را از یکدیگر یاد بگیرند. به عنوان مثال بازی با انواع عروسک های دخترانه می‌تواند تعامل میان کودک و عروسک به وجود آورد و همین می‌تواند باعث بروز مکالمه میان آنها شود. به همین خاطر است که روز به روز به اهمیت بازی با عروسک برای دختران پرداخته و تاکید می‌شود.

این مزیت را بازی با عروسک نیز دارد. عروسک کودک را مجبور به بازی با شخصیتی خیالی می‌کند و همین موضوع می‌تواند به او کمک کند تا از واژگان و جملات مختلف برای برقراری ارتباط استفاده کند و در نهایت، موجب تقویت مهارت گفتاری او می‌شود. بنابراین بازی با عروسک و تقویت گفتار ارتباط مستقیمی با هم دارند.

از اسباب بازی نوزاد تا اسباب بازی‌های نوجوان، همیشه انواع عروسک وجود داشته است که هم برای پسرها خریداری می‌شوند و هم همدم روزهای کودکی دختران هستند. شاید کمی عجیب باشد، اما عروسک‌ها نیز می‌توانند نقش اسباب بازی‌های آموزشی را برای کودکان داشته باشند.

۴- زندگی شادتر

حتی اگر هوش و رشد کودک برای شما اهمیت نداشته باشد، شاد شدن او و داشتن لحاظ پر از خنده می‌تواند شما را نیز شاد کند. برای بسیاری از کودکان، زمان بازی بهترین زمان از عمرشان است و در این زمان است که شاد هستند. آن‌ها از اینکه به دنبال بازی مورد علاقه‌شان هستند، اسباب‌بازی‌های جدید را بررسی می‌کنند یا دوستی در کنار خود دارند، لذت واقعی خواهند برد.

شادی را نباید دست کم گرفت. این یکی از بزرگترین هدایایی است که می‌توانیم به کودکان خود بدهیم و آن را فردی متعادل بار بیاوریم. حتی اگر در بزرگسالی نتوانند آن را تجربه کنند، از دوران کودکی خود به عنوان دوران شاد زندگی خود یاد می‌کنند.

۵- مقابله با استرس

بچه‌ها با بزرگتر شدن با مسائل زیادی روبرو خواهند شد. فشار ناشی از همسالان، داستان‌های عاشقانه، مسائل دوستی و استرس بر سر نمرات زندگی کودکان را تحت تاثیر قرار خواهند داد. بازی می‌تواند به آنها کمک کند یاد بگیرند که چگونه استرس را در زندگی خود کنترل کنند و چگونه با فشارهای روزانه کنار بیایند.

این یک درس و یک مهارت است، که در طول زندگی به آنها کمک می‌کند تا راه‌های سالم و سازنده برای مقابله با استرس را بیابند.

۶- بهبود سلامت فیزیکی

بازی باعث می‌شود که کودک شما فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشد. تمام حرکاتی که کودکان در حین بازی تجربه می‌کنند، آنها را قوی‌تر می‌کند و به آنها استقامت بیشتر و رشد مهارت‌های حرکتی بیشتری می‌دهد.

انجام فعالیت بدنی بیشتر، به کودک شما کمک می‌کند شب‌ها نیز بهتر بخوابد و شما نیز خواب راحت‌تری داشته باشید.

۷- بهبود روابط و مهارت اجتماعی

بازی می‌تواند به بهبود مهارت‌های اجتماعی کودک کمک کند، به خصوص زمانی که آنها در کنار کودکان دیگر بازی می‌کنند. بازی به آنها این فرصت را می‌دهد تا با افراد بیشتری ارتباط داشته باشند و البته که درک بهتری از محیط اطراف خود به دست آورند.

تنها، بودن فرزند شما در کنار کودکان دیگر، حتی اگر آنها مستقیماً با کودکان در تعامل نباشند، می‌تواند برای آنها بسیار مفید باشد.

۸- افزایش اعتماد به نفس

رویارویی با چالش‌ها و موفقیت در بازی می‌تواند باعث شود کودک شما احساس کند که فردی قوی و سوپرمن است. همچنین یادگیری کارها و مهارت‌های مختلف در بازی‌ها می‌تواند حس اعتماد به نفس را در کودکان تقویت کند. خواه یادگیری نحوه ایستادن روی دست در استخر باشد یا عبور از موانع در زمین بازی باشد، تمام اینها باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شوند. کودکان می‌دانند که مهم نیست که با چه چالشی مواجه شوند، آنها این توانایی را دارند که برای مواجهه رودررو با آن چالش‌ها، بهتر عمل کنند.

۹- بیان راحت احساسات

بچه‌ها چه خوشحال، غمگین یا ترسیده باشند، اسباب بازی‌ها و بازی با این وسایل به آن‌ها کمک کند تا این احساسات را از خود بروز دهند. آن‌ها می‌توانند خشم خود را در یک محیط تخیلی از بین ببرند که می‌تواند به آن‌ها حس رها شدن را بدهد و پس از اتمام بازی، احساس بهتری داشته باشند. همچنین بازی کردن با انواع اسباب بازی‌ها باعث می‌شود که کودکان با احساسات خود کنار بیایند.

در واقع بازی کردن راهی عالی برای کودکان است که یاد بگیرند تا از هر چیزی که فکر و احساس می‌کنند، استفاده کنند و برای مقابله با آن به دنبال راهی سازنده باشند.

۱۰- کشف علایق

بخشی از لذت بازی برای بچه‌ها این است که فرصتی برای دنبال کردن هر چیزی که به آنها علاقه دارد را پیدا می‌کنند. کاری که آنها در زمان بازی انجام می‌دهند کاملاً به علاقه و خواست آنها بستگی دارد؛ اگر بخواهند زیر آواز می‌زنند و وانمود می‌کنند که یک ستاره راک هستند یا طوری رفتار می‌کنند که انگار فضانوردی هستند که آماده رفتن به فضا است.

در واقع بازی با انواع اسباب بازی باعث می‌شود که کودکان علایق خود را کشف کنند. برخی از این موارد ممکن است به علایق مادام العمر تبدیل شوند، در حالی که برخی از آنها فراموش خواهند شد.

برای دریافت تمام این مزایا باید چه کرد؟

چیزی که والدین باید در نظر داشته باشند این است که سرگرمی و آموزش در مورد اسباب بازی‌ها دو چیز متفاوت هستند. اسباب‌بازی‌های سرگرم‌کننده باید سرگرم‌کننده باشند و کودک را برای ساعاتی سرگرم نگه دارند و در واقع حواس آنها را پرت کنند.

اما بازی‌هایی نیز هستند که تمرکز آنها در آموزش و رشد کودک است و روی مغز و مهارت‌های دیگر کودک کار می‌کنند. در هر حال باید از هر دو نوع این اسباب بازی‌ها برای کودک تهیه کرد و این مزایا را به دست آورد.

۱- تقویت قدرت مغز

اسباب بازی چه در نوزاد تازه متولد شده و چه در کودک سه سال به بالا که تقریبا بخشی از مغز او شکل گرفته است، نقش تقویت کننده مغز را بازی می‌کند. کودکان در انواع بازی‌ها این اجازه را دارند تا چیزهای جدید آزمایش کنند و برای این کار از مغزشان استفاده می‌کنند. در نهایت این مغز است که در همان سنین پایین تقویت می‌شود و در بزرگسالی نیز به کودکان کمک می‌کند تا مسائل را راحت‌تر حل و فصل کنند.

۲- بهبود خلاقیت

وقتی وسیله بازی برای کودک خود خریداری می‌کنید، در واقع زمانی را برای او فراهم می‌کند تا از خلاقیت خود استفاده و آن را تقویت کند. چه کودک شما با وسایل شن بازی قلعه‌ای را بسازد و یا با لگو سراغ ساخت سازه برود، در همه حال خلاقیت خود را توسعه می‌دهد. احتمالا از خود می‌پرسید که خلاقیت در آینده کودک چه اثری دارد. برای پاسخ به این سؤال سراغ مثال‌هایی از افرادی می‌رویم که با کمک خلاقیت خود به شکل گیری جهان ما کمک کردند؛ افرادی نظیر توماس ادیسون و مارک تواین.

۳- گسترش واژگان و تقویت زبان

شرکت در بازی‌های گروهی و حتی بازی‌های وانمودی به کودکان این فرصت را می‌دهد که بیشتر از زبان خود استفاده کنند و در عین حال نیز واژه‌هایی جدید یاد بگیرند. بودن در کنار بچه‌های دیگر در حین بازی نیز، می‌تواند به تقویت واژگان و زبان آنها کمک کند چرا که بچه‌ها دوست دارند کلمات و عبارات جدید را از یکدیگر یاد بگیرند. به عنوان مثال بازی با انواع عروسک های دخترانه می‌تواند تعامل میان کودک و عروسک به وجود آورد و همین می‌تواند باعث بروز مکالمه میان آنها شود. به همین خاطر است که روز به روز به اهمیت بازی با عروسک برای دختران پرداخته و تاکید می‌شود.

این مزیت را بازی با عروسک نیز دارد. عروسک کودک را مجبور به بازی با شخصیتی خیالی می‌کند و همین موضوع می‌تواند به او کمک کند تا از واژگان و جملات مختلف برای برقراری ارتباط استفاده کند و در نهایت، موجب تقویت مهارت گفتاری او می‌شود. بنابراین بازی با عروسک و تقویت گفتار ارتباط مستقیمی با هم دارند.

از اسباب بازی نوزاد تا اسباب بازی‌های نوجوان، همیشه انواع عروسک وجود داشته است که هم برای پسرها خریداری می‌شوند و هم همدم روزهای کودکی دختران هستند. شاید کمی عجیب باشد، اما عروسک‌ها نیز می‌توانند نقش اسباب بازی‌های آموزشی را برای کودکان داشته باشند.

۴- زندگی شادتر

حتی اگر هوش و رشد کودک برای شما اهمیت نداشته باشد، شاد شدن او و داشتن لحاظ پر از خنده می‌تواند شما را نیز شاد کند. برای بسیاری از کودکان، زمان بازی بهترین زمان از عمرشان است و در این زمان است که شاد هستند. آن‌ها از اینکه به دنبال بازی مورد علاقه‌شان هستند، اسباب‌بازی‌های جدید را بررسی می‌کنند یا دوستی در کنار خود دارند، لذت واقعی خواهند برد.

شادی را نباید دست کم گرفت. این یکی از بزرگترین هدایایی است که می‌توانیم به کودکان خود بدهیم و آن را فردی متعادل بار بیاوریم. حتی اگر در بزرگسالی نتوانند آن را تجربه کنند، از دوران کودکی خود به عنوان دوران شاد زندگی خود یاد می‌کنند.

۵- مقابله با استرس

بچه‌ها با بزرگتر شدن با مسائل زیادی روبرو خواهند شد. فشار ناشی از همسالان، داستان‌های عاشقانه، مسائل دوستی و استرس بر سر نمرات زندگی کودکان را تحت تاثیر قرار خواهند داد. بازی می‌تواند به آنها کمک کند یاد بگیرند که چگونه استرس را در زندگی خود کنترل کنند و چگونه با فشارهای روزانه کنار بیایند.

این یک درس و یک مهارت است، که در طول زندگی به آنها کمک می‌کند تا راه‌های سالم و سازنده برای مقابله با استرس را بیابند.

۶- بهبود سلامت فیزیکی

بازی باعث می‌شود که کودک شما فعالیت فیزیکی بیشتری داشته باشد. تمام حرکاتی که کودکان در حین بازی تجربه می‌کنند، آنها را قوی‌تر می‌کند و به آنها استقامت بیشتر و رشد مهارت‌های حرکتی بیشتری می‌دهد.

انجام فعالیت بدنی بیشتر، به کودک شما کمک می‌کند شب‌ها نیز بهتر بخوابد و شما نیز خواب راحت‌تری داشته باشید.

۷- بهبود روابط و مهارت اجتماعی

بازی می‌تواند به بهبود مهارت‌های اجتماعی کودک کمک کند، به خصوص زمانی که آنها در کنار کودکان دیگر بازی می‌کنند. بازی به آنها این فرصت را می‌دهد تا با افراد بیشتری ارتباط داشته باشند و البته که درک بهتری از محیط اطراف خود به دست آورند.

تنها، بودن فرزند شما در کنار کودکان دیگر، حتی اگر آنها مستقیماً با کودکان در تعامل نباشند، می‌تواند برای آنها بسیار مفید باشد.

۸- افزایش اعتماد به نفس

رویارویی با چالش‌ها و موفقیت در بازی می‌تواند باعث شود کودک شما احساس کند که فردی قوی و سوپرمن است. همچنین یادگیری کارها و مهارت‌های مختلف در بازی‌ها می‌تواند حس اعتماد به نفس را در کودکان تقویت کند. خواه یادگیری نحوه ایستادن روی دست در استخر باشد یا عبور از موانع در زمین بازی باشد، تمام اینها باعث افزایش اعتماد به نفس می‌شوند. کودکان می‌دانند که مهم نیست که با چه چالشی مواجه شوند، آنها این توانایی را دارند که برای مواجهه رودررو با آن چالش‌ها، بهتر عمل کنند.

۹- بیان راحت احساسات

بچه‌ها چه خوشحال، غمگین یا ترسیده باشند، اسباب بازی‌ها و بازی با این وسایل به آن‌ها کمک کند تا این احساسات را از خود بروز دهند. آن‌ها می‌توانند خشم خود را در یک محیط تخیلی از بین ببرند که می‌تواند به آن‌ها حس رها شدن را بدهد و پس از اتمام بازی، احساس بهتری داشته باشند. همچنین بازی کردن با انواع اسباب بازی‌ها باعث می‌شود که کودکان با احساسات خود کنار بیایند.

در واقع بازی کردن راهی عالی برای کودکان است که یاد بگیرند تا از هر چیزی که فکر و احساس می‌کنند، استفاده کنند و برای مقابله با آن به دنبال راهی سازنده باشند.

۱۰- کشف علایق

بخشی از لذت بازی برای بچه‌ها این است که فرصتی برای دنبال کردن هر چیزی که به آنها علاقه دارد را پیدا می‌کنند. کاری که آنها در زمان بازی انجام می‌دهند کاملاً به علاقه و خواست آنها بستگی دارد؛ اگر بخواهند زیر آواز می‌زنند و وانمود می‌کنند که یک ستاره راک هستند یا طوری رفتار می‌کنند که انگار فضانوردی هستند که آماده رفتن به فضا است.

در واقع بازی با انواع اسباب بازی باعث می‌شود که کودکان علایق خود را کشف کنند. برخی از این موارد ممکن است به علایق مادام العمر تبدیل شوند، در حالی که برخی از آنها فراموش خواهند شد.

برای دریافت تمام این مزایا باید چه کرد؟

چیزی که والدین باید در نظر داشته باشند این است که سرگرمی و آموزش در مورد اسباب بازی‌ها دو چیز متفاوت هستند. اسباب‌بازی‌های سرگرم‌کننده باید سرگرم‌کننده باشند و کودک را برای ساعاتی سرگرم نگه دارند و در واقع حواس آنها را پرت کنند.

اما بازی‌هایی نیز هستند که تمرکز آنها در آموزش و رشد کودک است و روی مغز و مهارت‌های دیگر کودک کار می‌کنند. در هر حال باید از هر دو نوع این اسباب بازی‌ها برای کودک تهیه کرد و این مزایا را به دست آورد.

در حالی که زیاد بازی کردن کودکان باعث افزایش بقا و کیفیت زندگی آنها می شود، کمبود بازی عواقب جدی برای سلامت جسمی، روانی و عاطفی آنها دارد. “محرومیت از بازی” اصطلاحی است که برای توصیف پیامدهای نامطلوب رشدی، عاطفی و اجتماعی از کمبود بازی به کار می­رود.

متاسفانه، با سبک زندگی عجول امروزه، کم کردن زمان زنگ تفریح در مدرسه، و افزایش تاکید بر پیشرفت تحصیلی و فعالیت­های ورزشی پر مخاطره برای کودکان، بچه ها با زمان کمی برای آماده شدن در دنیای کار، پرورش خلاقیت، و بازی­‌های بدون ساختار مواجه می­شوند.

به عبارت دیگر، نداشتن بازی در کودکان باعث می شود آنها افسرده، ناسالم و کم هوش تر باشند. به عبارت دیگر، همه کار و بازی نکردن باعث می شود بچه ها افسرده، ناسالم و با ضریب هوش پایین تری باشند. آیا پاسخ به افزایش میزان چاقی در کودکان، اضطراب، افسردگی و افت نمرات در علوم و ریاضیات می تواند “نسخه” ای برای بازی بیشتر باشد؟ به نظر می رسد که پاسخ “بسیار بله” است. در واقع، اضافه کردن زمان زنگ تفریح اضافی برای برنامه های مدرسه کودکان می‌تواند به بهبود مهارت های تحصیلی، بهتر شدن رفتار کلاسی و بسیاری از فرایندهای شناختی، عاطفی و اجتماعی که در بالا ذکر شده است کمک کرد.

به گفته نظریه پردازان روان تحلیل گرد به ویژه زیگموند فروید و آنا فروید اهمیت بازی در درجه اول هیجانی است چرا که به کودکان امکان میدهد از اضطراب خود بکاهند. اما اصلا چرا یک کودک دچار اضطراب می شود؟ دو نوع اضطراب وجود دارد که مشخصه سالهای نوزادی و کودکی است . اضطراب عیمی نرس از پمیای بیرونی نوزادان و خردسالان است. نوزادان و خردسالان درماندگی خود را درک می کنند و می دانند که برای به دنیا آوردن نیازهای اساسی خویش باید به دیگران اعتماد نمایند. به ویزه درس از رها شدن در اوایل کودکی نیرومند است و جای شگفتی نیست که یک کودک بر عکس یک بزرگسال برای بقا نیازمند مراقبت است. بازی از راه ایجاد توهم قدرت و کنترل در کودک، اضطراب عینی را کاهش می دهد. جغجغه ای که یک کودک با آن بازی می کند به جزیی از وجود او تبدیل می شود و برای کودک حس بیشتری را فراهم می سازد. یک کودک بزرگتر با ساختن برجی از قطعه های خانه سازی یا بازی کردن با عروسک ها با مدل های کوچک وسایل زندگی دنیای بزرگ و پرفشار اطراف خود را به اندازه ای تبدیل می کند که بتواند از عهده آن بر آید.

دومین اضطرابی که کودکان دچار آن می شوند اضطراب غریزی است. آنا فروید بیان داشت که «من آدمی بر اساس طبیعت خود ، هیچگاه بسته مناسبی برای ارضای آزادانه غریزه نیست. بی اعتمادی او به خواسته های غرایز همیشه به قوت خود باقی است». او می افزاید:نتیجه اضطراب تجربه شده به وسیله من است که مکانیسم های دفاعی را در مقابل غرایز به فعالیت وا می دارد و پیامد شناخته شده آن شکل گیری روان نژندی و ویژگی های روان نژند است.

نظریه پردازان روان تحلیلگری خاطر نشان می سازند که بسیاری از احساسات کودک شامل خشم، ترس بی دلیل، کنجکاوی جنسی و میل به ریخت وپاش و ویرانگری، سبب ناخشنودی جامعه بزرگسالان است و از آنجا که بزرگسالان نیرومند موجود در دنیای اطراف وی با این احساسات مخالفت می کنند،‌ کودک از بیان آنها می ترسد و خیلی زود از احساسات، خواه به رفتار تبدیل شوند یا نه، موجب بروز واکنش اضطراب در کودک می شوند.

نظریه پردازان بیش از تاکید بر ارزش عاطفی بازی معمولا بازی را ابزاری برای تسهیل رشد و نمو ذهنی می دانند. برای نمونه جروم برونر و برایان ساتون اسمیت هردو خاطر نشان کرده اند که بازی جو آسوده و آرامی را فراهم می سازد که کودکان در آن می توانند راه حل بسیاری از مشکلات را بیاموزند. بعدها هنگامی که کودکان در دنیای واقعی با مشکلات پیچیده تری روبرو شدند، یادگیری هایی که هنگام بازی رخ داده اند، برای آنان بسیار مفید خواهند بود.

شنیدن و دیدن، اولین توانمندی های کودک است که به ظهور می رسد. در این دوره بازی به معنای حرکتی آن برای کودک معنایی ندارد اما بازی هایی که کودک از طریق شنیدن و دیدن از آن لذت می برد برای او مفید است.

بچه ها از همان هفته های نخستین زندگی نیازمند به بازی هستند اما بازی با نوزاد خیلی ساده و پیش پا افتاده است. شاید ما و حتی کودکان هیچ حسی با این بازی ها نگیریم؛ اما برای نوزادان جذاب است. یکی از این بازی ها صدا درآوردن است. کودک از شنیدن صدای برخورد دو چیز با هم لذت می برد؛ البته نباید این صدا به گونه ای باشد که او وحشت کند. مثلا به هم خوردن دو لیوان پلاستیکی برای نوزادان جذاب است اما به هم خوردن دو قابلمه برای او ترسناک است. صداهایی هم که والدین با دهانشان ایجاد میکنند برای کودک جالب است.